PHP ve JavaScript, web geliştiricilerinin sıklıkla kullandığı betik dilleridir. Facebook, Wikipedia, Flickr, WordPress ve Yahoo gibi birçok popüler web sitesi JavaScript ve PHP ile oluşturulmuştur.
JavaScript, istemci taraflı bir betik dilidir. PHP ise sunucu taraflı bir betik dilidir. JavaScript ve PHP’nin benzerlikleri olsa da aralarında birtakım farklılıklar vardır. İkisini karşılaştırırken, önemli nokta, her birinin kendi kullanım durumlarının olmasıdır.
Bu yazımızda, JavaScript ve PHP’nin farklılıklarını, benzerliklerini ve kullanım alanlarını inceliyoruz 👇. İki programlama dilini de karşılaştırarak hangisinin sizin için daha iyi olduğuna karar verebilirsiniz!
PHP Nedir?
PHP, günümüzde web sitelerinin büyük çoğunluğu tarafından kullanılan açık kaynaklı ve genel amaçlı bir betik dilidir.
Dinamik olarak oluşturulmuş bilgileri görüntülemek için HTML ile kolayca bağlanabildiğinden, web siteleri oluşturmak için kullanılır. Bu, developer’ların özel formlar oluşturmasına, web tanımlama bilgilerini yönetmesine ve API'ler aracılığıyla üçüncü taraf hizmetleriyle entegre olmasına yardımcı olur. PHP ayrıca birçok işleve, uzantıya ve üçüncü taraf pakete sahiptir.
PHP, MySQL ve PostgreSQL gibi veri tabanı yönetim sistemini de destekler. Bu, PHP'yi blog ve e-ticaret siteleri gibi birçok veriye kolay erişim sağlayan web uygulamaları oluşturmak için popüler hale getirir.
PHP, developer’lar için oldukça kullanışlı olan birçok framework’e de sahiptir. Laravel ve Symfony en popüler PHP framework’lerinden bazılarıdır. Bu framework’ler, web uygulamalarını daha hızlı ve daha kolay oluşturmayı sağlar.
JavaScript Nedir?
JavaScript, web'e etkileşim getirmek için oluşturulmuş bir betik dilidir. Modern web uygulamaları, tek sayfalık uygulamalar ve iyileştirilmiş web deneyimleri oluşturmak için kullanılır.
JavaScript, hem backend hem de frontend geliştirme için kullanılabilir. React ve Angular gibi yaygın olarak kullanılan birçok frontend teknolojisi, JavaScript üzerine inşa edilmiştir. Bu teknolojiler, web uygulamaları için dinamik kullanıcı arabirimleri oluşturmayı kolaylaştırır.
JavaScript birçok kütüphaneye (React, jQuery, Polymer) ve framework’e (Vue.js, Ember.js, Angular, Node.js) sahiptir.
PHP’nin Avantajları ve Dezavantajları
✅ PHP'nin avantajları şunlardır:
- Popüler içerik yönetim sistemleriyle çalışmak için kullanışlıdır.
- Yaygın veri tabanı yönetim sistemleriyle kolayca entegre olur.
- PHP, açık kaynaklı ve ücretsizdir.
- Platformdan bağımsızdır. PHP tabanlı uygulamalar UNIX, Linux, Windows gibi işletim sistemlerinde çalışabilir.
- Kullanımı basit ve anlaşılır olduğu için öğrenmesi kolaydır.
- Kodun kolayca yönetilmesine yardımcı olur.
- PHP geniş bir geliştirici topluluğuna sahiptir.
- PHP esnektir. Birçok programlama diliyle birlikte kullanılabilir.
❌ PHP'nin dezavantajları şunlardır:
- Yalnızca backend geliştirme ile sınırlıdır.
- Çok içerikli web uygulamaları için uygun değildir.
JavaScript’in Avantajları ve Dezavantajları
✅ JavaScript'in avantajları şunlardır:
- Hem backend hem de frontend geliştirme için kullanışlıdır.
- Tek sayfalık uygulamaların ve dinamik web uygulamalarının oluşturulmasını sağlar.
- Mobil uygulamalar oluşturmak için de kullanılabilir.
- Yorumlanmış bir dildir. Her çalıştırıldığında derlenmesi gerekmez. Bu da geliştirmeyi ve hata ayıklamayı daha hızlı hale getirir.
- JavaScript, sıfırdan anlaşılması ve öğrenilmesi kolay bir programlama dilidir.
- JavaScript genellikle diğer programlama dilleriyle iyi çalışır. Kolayca veri alışverişi yapar.
- JavaScript, developer’lara, kullanıcılarla etkileşime geçmeyi sağlayan ilgi çekici arayüzler oluşturmak için gereken araçları sağlar.
❌ JavaScript'in dezavantajları şunlardır:
- Web için programlamada, JavaScript kodu müşteri tarafından görüntülenebilir. Bu, ilgili sistemlere erişim elde etmek, zarar vermek veya başkalarının erişimini engellemek isteyen kötü niyetli saldırılara neden olabilir.
- Tek bir kod hatası, web sitesinde tüm JavaScript kodunun oluşturulmasını durdurabilir.
- JavaScript DOM (Belge Nesne Modeli) yavaştır.
- JavaScript’te hata ayıklamak nispeten daha zordur.
PHP ve JavaScript Karşılaştırma Tablosu
PHP ve JavaScript Karşılaştırması - Berkant
JavaScript ve PHP Arasındaki Farklar Nelerdir?
1. Sunucu Tarafı ve İstemci Tarafı Komut Dosyası Oluşturma
PHP sunucu taraflı web geliştirme için idealdir ve sunucuda çalıştırılır. PHP, sunucuda veri tabanı işlemleri, dosya işlemleri, form verilerinin işlenmesi, oturum yönetimi gibi görevleri gerçekleştirmek için kullanılır. Sunucu tarafında HTML sayfalarının içine gömülebilir.
JavaScript istemci taraflı web geliştirme için idealdir ve web tarayıcısında çalıştırılır. JavaScript, web sayfalarına interaktiflik, animasyonlar ve görsel efektler gibi özellikler eklemek için kullanılır. JavaScript, HTML sayfalarının içinde yer alır ve web sayfası yüklendiğinde tarayıcı tarafından yorumlanır.
2. İşlevsellik
PHP, özel web içeriği oluşturma, kullanıcıların kimliğini doğrulama, sonuçları görüntüleme ve genel istekleri yönetme gibi tüm sunucu taraflı işlevlere sahiptir.
JavaScript çoğunlukla etkileşimli web arayüzleri oluşturmak ve sunucu tarafıyla etkileşime girmeden ağa özgü uygulamalar oluşturmak için tasarlanmıştır.
3. Uygulamalar
PHP, dinamik web sayfaları oluşturmak için kullanılır. Nike, Salesforce ve Walmart dahil olmak üzere 34 milyondan fazla web sitesinde kullanılır.
PHP’nin kullanım alanları:
- ✅ Veri tabanları
- ✅ Anlık mesajlaşma uygulamaları
- ✅ Kimlik doğrulama gerektiren uygulamalr
JavaScript’in kapsamı daha geniştir. Farklı yazılım ürünleri oluşturma ihtiyacını karşılar. Örneğin, JavaScript ile hemen hemen her tür yazılım uygulaması (3B oyunlar, üretkenlik uygulamaları ve daha fazlası) yapılabilir.
- ✅ Mobil uygulamalar
- ✅ Web sunucuları
- ✅ Oyunlar
- ✅ Chatbot'lar
4. Veri Tabanı Entegrasyonu
PHP ve JavaScript arasındaki bir diğer önemli farklılık, veri tabanı entegrasyonu ile ilgilidir. PHP, veri tabanlarına kolayca bağlanabilir. Ayrıca,MySQL veya MariaDB gibi veri tabanı yönetim sistemleriyle de entegre olur. Birçok PHP framework’ü, kolay veri tabanı entegrasyonu sağlar. JavaScript ise veri tabanlarıyla entegre olmaz.
5. Diğer Programlama Dilleriyle Uyum
PHP bir backend dili olduğundan, LAMP yığınının (Linux, Apache , MySQL , PHP) bir parçasıdır. HTML ile birleşebilir. JavaScript developer’lar, kodlarını yazarken biraz daha özgürdür. HTML, XML ve Ajax ile birleşebilir.
6. Hız
PHP ve JavaScript'in hız açısından karşılaştırılması, uygulamanın kullanım amaçlarına ve uygulamanın nasıl yazıldığına bağlıdır.
PHP, sunucu tarafında çalıştığı için sunucu kaynaklarına erişebilir ve büyük veri işlemleri gerçekleştirebilir. Ancak, sunucuda çalıştığı için her istekte sunucudan veri istenir ve işlenir, bu nedenle hız açısından bazen yavaş olabilir.
JavaScript ise, istemci tarafında çalıştığı için kullanıcının cihazı üzerinde çalışır. Bu, web sayfalarının daha hızlı yüklenmesine ve kullanıcının daha hızlı etkileşime girmesine olanak tanır.
7. Öğrenme
Hem PHP hem de JavaScript mantıklı bir yapıya sahip olduğu için, ikisini de öğrenmek kolaydır. İki dil, değişkenler, döngüler, koşullu ifadeler, kapsam ve nesneler gibi belirli programlama temellerine dayanır. Ancak, yeni başlayanlar için PHP öğrenmek çok daha kolaydır. JavaScript’in çok sayıda kütüphanesi ve framework’ü olduğu için, dile tam anlamıyla hakim olmak zaman alır.
Çoğu programlama dili, herhangi bir dilde kodlamayı öğrenmeyi sağlayan temel kavramları paylaşır. Daha sonra, öğrendiğiniz programlama becerilerini diğer dillere de uygulayabilirsiniz.
Ne tür uygulamalar oluşturmak istediğinize karar verdikten sonra, PHP veya JavaScript'in amacınıza uygun olup olmadığını düşünebilirsiniz. Bir front end projesine ihtiyacınız varsa JavaScript öğrenmeye başlayabilirsiniz. Backend tabanlı uygulama için PHP öğrenmeye başlayabilirsiniz.
PHP ve JavaScript Öğrenmek mi İstiyorsunuz?
PHP ve JavaScript'in karşılaştırmasında bir kazanan yok. İkisinin de güçlü ve zayıf yönleri var. PHP ve JavaScript, genellikle farklı amaçlar için kullanılan popüler web dilleridir. Ücretsiz yazılım bootcamp’lerine katılarak ihtiyaç duyduğunuz JavaScript ve PHP becerilerini uygulamalı olarak geliştirebilirsiniz.
