Çalışan esenliği (Wellbeing), hala daha birçok şirket tarafından ertelenen bir konu. Bu zamana kadar, iyi olma konusu daha çok çalışanların fiziksel sağlığına odaklanmıştı. Ancak, bugünlerde durum değişti. İşverenler, çalışanların verimliliği üzerinde büyük etkiye sahip olan zihinsel ve finansal sağlık gibi diğer yönlere de odaklanıyorlar.
Çalışmalar, çalışanların refahının ve esenliğinin iş performasına etkisi olduğunu gösteriyor. Gallup raporuna göre, çalışanların %76'sı kötü yönetimden, iş yüküne ve iş yerinde haksız muameleye kadar değişen nedenlerle stres ve tükenmişlik belirtileri yaşıyorlar.
Şirketler, çalışanlarının kendilerini değerli hissetmelerini için çalışan esenliği (Wellbeing) konusuna odaklanmalı. Bu yazımızda, çalışan esenliğinin ne olduğu ve şirketlerin çalışan esenliği (Wellbeing) için neler yapması gerektiğini ele alıyoruz.
Çalışan Esenliği (Wellbeing) Nedir?
Çalışan esenliği yani bilinen bir diğer adıyla wellbeing, çalışanların zihinsel, duygusal ve fiziksel sağlığının durumunu ifade eder. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), çalışanların esenliğini şu şekilde tanımlar:
“İş yeri Refahı, fiziksel ortamın kalitesi ve güvenliğinden, çalışanların işleri hakkında ne hissettiklerine, çalışma ortamlarına, iş yerindeki iklime ve iş organizasyonuna kadar çalışma hayatının tüm yönleri ile ilgilidir.”
Bu, bir çalışanın fiziksel veya zihinsel sağlığını iyileştirmeyi amaçlayan tüm politikalar, faaliyetler ve uygulamalar anlamına gelir. Esenlik ve refah konusundaki geleneksel bakış açısı, çalışanların tıbbi bakıma erişimini sağlamak iken, günümüzündeki anlayış, çalışanın mutlu hissetmesine ve sağlıklı kalmasına odaklanmaktadır. Gallup araştırmalarına göre, çalışan esenliği (Wellbeing) beş temel bileşenden oluşur:
- Kariyer refahı - İnsanların iş sorumluluklarından ve her gün işte zamanlarını nasıl geçirdiklerinden duydukları memnuniyet.
- Sosyal refah - Arkadaşlar ve aileyle sağlıklı ve anlamlı ilişkiler kurmak.
- Finansal refah - Kişisel mali durumu başarıyla yönetebilmek.
- Fiziksel refah - Temel işleyiş ve görevleri yerine getirmek için sağlık ve enerjiye sahip olmak.
- Toplum refahı - Başkalarıyla bağlantı kurmak ve yaşanılan yere aidiyet duygusu hissetmek.
İK Liderleri Çalışan Refahını Neden Önemsemeli? - Çalışan Esenliği Programlarının Faydaları
Bir şirketin en değerli varlığı olan çalışanlarının esenliğini ve refahını göz etmek, İK çalışanları için bir öncelik olmalıdır. Esenlik ve refah çalışanlar için sağlığın da ötesine geçer. Çalışanların bütünsel olarak geliştiği, en iyi şekilde çalıştığı ve kişisel yaşamlarında ve işlerinde potansiyellerini gerçekleştirdikleri bir çalışma ortamı olmalıdır. Çalışan esenliğinin şirkete faydaları şunlardır:
- Daha fazla üretkenlik: Çalışan esenliği (Wellbeing) üretkenliği ve performansı artırır. Çalışanlar kendilerini iyi hissettiklerinde daha iyi karar verirler.
- Daha yüksek motivasyon: Çalışanlar, ihtiyaçları fiziksel, zihinsel ve finansal dahil olmak üzere her düzeyde karşılandığında kendilerini daha yetkin ve değerli hissederler.
- Daha iyi yetenek: İş-yaşam dengesine saygı duyan ve onu destekleyen bir işveren markası olduğunda, şirket daha nitelikli ve yetenekli adayları çeker.
- Geliştirilmiş CRM: Mutlu çalışanlar, müşterilere iyi hizmet verir. Bu çalışanlar, ürün ve hizmetlerin müşteri ihtiyaçlarına en iyi şekilde nasıl hizmet edeceğini anlamak için motive olurlar.
Çalışan Esenliği (Wellbeing) Neden Önemlidir?
Çalışan esenliği, yüksek performanslı çalışmanın, gelişen bir iş gücünün ve başarılı bir işletmenin temelidir. Çalışan esenliği (Wellbeing) şunlara katkıda bulunur:
- Hedeflere ulaşmak
- Risk almak
- Ortaya çıkan zorluklara pratik, akıllı çözümler bulmak
- İşe olan devamsızlıkta azalma
- Elde tutma ve katılımda artış
- Sağlık giderlerinde azalma
- Gelişen bir şirket kültürü
İK Liderleri Çalışan Esenliğini Artırmak için Ne Yapabilir?
Çalışanların esenliği öncelik haline getirmek isteniyorsa, bunun şirket kültürünün bir parçası haline getirilmesi gerekir. Bir çalışan esenliği (Wellbeing) stratejisi oluşturmak zordur. Bu nedenle, işletmeniz içinde çalışan esenliğini iyileştirmeye nasıl başlayabileceğinize dair en önemli ipuçları bir araya getirdik. İşte çalışma yaklaşımına refahı ve esenliği aşılamanın yolları:
-
Sosyal Etkileşimi Teşvik Edin
Üretkenlik için iş akışını sürdürmek elbette en önemli konudur. Ancak, insanlar robot değildir. Ekiple beraber yürüyüşler veya piknikler gibi motivasyonu yükselten, ekip ruhunu birleştiren ve topluluk oluşturan sosyal toplantılar düzenlemek, çalışanların yeniden şarj olmasını sağlar.
-
Teşekkür Edin
Çalışana hak ettiği saygının gösterilmesi çok önemli bir konudur. İK liderleri, sıkı çalışmalar ve başarılar için çalışanları takdir etmeli. Çalışanlara teşekkür etmek yüksek performansı teşvik eder. Çünkü, teşekkür etmek, çalışanlara iyi hisler aşılar.
Capterra tarafından yürütülen bir araştırma göre, ankete katılan çalışanların yarısından fazlasının (%56) yeterince değer görmediğini ve çabalarının takdir edilmediğini hissettiğini ortaya koydu. Çalışanlar değer verilmediğini hissediyorsa, işte keyifli ve verimli vakit geçirmeyeceklerdir. İş yerinde çalışanların takdir ve teşekkür edilmesi, bir şirket kültürünün hayati bir parçası olmalıdır.
-
Farkındalığı Teşvik Edin
Farkındalık, mantıklı karar verme, kaliteli çıktılar alma ve daha iyi iletişim için temel oluşturur. Farkındalığı bir alışkanlık haline getirmek, çalışanların duygu ve düşüncelerini düzenlemelerine yardımcı olur. Farkındalığı teşvik etmek için şirketler birçok düzenlemeler yapabilir. Örneğin, çalışanların sessiz ve yalnız zaman geçirmeleri için bir odayı veya bahçeyi teknolojiden arındırılmış bir bölge olarak belirleyebilir.
-
Etkili İletişim Kurun
İş yerindeki zayıf iletişim, kaçınılmaz olarak, personelin yeteneklerine ve organizasyonlarına olan güvenlerini sorgulamaya başlayabilecek motivasyonsuzluğa yol açar. Bu nedenle, çalışanların esenliği için etkili iletişimin kurulması gerekir. Bunun yollarından bir tanesi de anketler oluşturmaktır. Anket soruları şunları kapsayabilir:
- Rahat bir çalışma ortamında mısınız?
- İş yükünüz yönetilebilir mi?
- Kariyerinizde bulunduğunuz yerden memnun musunuz?
- İyi bir iş/yaşam dengeniz var mı?
- Size yardımcı olmak için yapabileceğimiz bir şey var mı?
-
Düzenli Performans İncelemeleri yapın
Performans değerlendirmesi, çalışanların gelişimi için son derece faydalıdır. Performans değerlendirmesi, çalışanların rollerinde nasıl ilerledikleri hakkında fikir edinmesini ve bir öz değerlendirme yapmalarını sağlar. Bu aynı zamanda çalışanların şirkete geri bildirimde bulunmaları da sağlar.
-
Kişisel Gelişimi Teşvik Edin
Bir kişisel gelişim kültürü oluşturmak, sürekli eğitim ve gelişim anlamına gelir. Kişisel gelişim, çalışanların esenliğini güçlü bir şekilde iyileştirmek için teşvik edilmesi gereken bir konudur. Kişisel gelişim sadece iş hayatını değil, kişisel hayatı da iyileştirmekle ilgilidir. Bu konu, işverenler, yönetim ve İK uzmanları tarafından teşvik edilmelidir.
Çalışan Esenliği (Wellbeing) için Bazı İpuçları
Şirketin özel ihtiyaçları göz önünde bulundurulmaya çalışılmalı. Şu maddeler dikkate alınabilir:
- Sorunlu alanlar belirlenmeli. Tükenmişlik, amaç eksikliği ve iş-yaşam dengesizliği konularına dikkat edilmeli.
- Refahın ve esenliğin önündeki başlıca engellerin değerlendirilmesi gerekir. Kötü bir yönetim, ağır bir iş yükü veya iş yeri değerlerinin yanlış anlaşılması çalışanların refahını engelliyor olabilir. Bu sorunların tespit edilmesi gerekir.
- Çalışanların refah düzeyi iş yeri maliyetlerini nasıl etkilediği değerlendirilmeli.
- Bir sağlık programı planlamak gerekir. Bu sağlık programının özelleştirilmesi gerekir.
Çalışan Esenliği (Wellbeing) Nasıl Ölçülebilir?
Çalışan esenliğini değerlendirmenin ve ölçmenin bazı yolları şunlardır:
Anket - Çalışan esenliğini ölçmek için anketler aracılığıyla geri bildirim toplanabilir. IK, çalışanların nasıl hissettiklerini dair soruları sorarak ekip üyelerinin refah durumunu ve esenliğini ölçebilir. Açık uçlu sorular da fikir verebilir, ancak her yanıtı okumak zaman alabilir. Anketlerin konusu ücret, katılım, aidiyet, iş yükü ve kariyer hedefleri gibi konular olabilir.
İş gücü verileri - Veriler de çalışan esenliği (Wellbeing) hakkında ipuçları verebilir. Yüksek oranda devamsızlık veya düşük üretkenlik gibi sorunlar, altta yatan asıl nedenleri gösterebilir.
Kısa check-in'ler - IK veya yöneticiler çalışanlarla belirli arılıklarla birebir görüşmeler yapabilir. Bu görüşmeler sohbet havasında geçmelidir. Çalışanların işlerine yönelik sorunları dikkatlice dinlenmelidir.
İş yerinde Esenliği Sürdürmenin Önündeki Engeller
Çalışanların esenliğini engelleyen birçok olumsuz durum vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Yetersiz veya belirsiz iş beklentileri.
- İş yükü, zaman baskısı ve işe uyum sağlama zorlukları.
- Sürekli değişen iş talepleri ve öncelikleri.
- Düşük ücretler veya maaş artışları.
- İş güvenliği konusunda endişeler.
- Zorlu çalışma koşulları, gürültü, ısı, ışık ve nem gibi faktörler.
- Yönetim tarzı veya çalışma arkadaşları ile uyum sorunları.
- İş hayatı ile özel hayat arasındaki dengeyi sağlama zorluğu.
- Mesleki gelişim ve eğitim fırsatlarından yoksunluk.
- İşten ayrılma, kovulma veya işsiz kalma korkusu.
