Yazılımcıların vazgeçilmezi olan Git ve Github Nedir, Ne İşe Yarar ve Nasıl Kullanılır? Konularına değineceğim yazımın ilk bölümünde Git ikinci yazımda size Github'ı anlatmak istiyorum. Github'ı doğru anlayabilmemiz için ilk önce Git ile başlayalım.
Başlamadan önce, Git'in ne olduğunu ve nasıl çalıştığının temellerini anlarsanız Git'i etkili bir şekilde kullanmak muhtemelen sizin için çok daha kolay olacaktır.
Git, yazılım geliştirme süreçlerinde kullanılan bir versiyon kontrol sistemidir. Git sayesinde yapacağınız projelerin adım adım versiyonlarının kopyalarını alarak daha sonra ihtiyaç duyduğunuzda aldığınız kopyalara yani versiyonlara kolayca dönebiliyorsunuz. İlk sürümü Linux çekirdeği'nin geliştirilmesinde kullanılmak üzere 2005 yılında Linus Torvalds tarafından tasarlanıp geliştirilmiş, 2019 yılı itibarıyla %70 pazar payına ulaşmıştır. Açık kaynaklı özgür bir yazılım ürünü olan Git'i istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
Git'e Neden İhtiyaç Duyarız?
Git kullanmaya neden ihtiyaç duyarız bunu kısa bir örnek ile açıklamak istiyorum. gitProje1.cs isimli bir projemiz olduğunu varsayalım bu projemizde bir değişiklik veya bir yenilik yapmak istiyoruz direkt olarak gitProje1.cs isimli projemizde değişiklik yapmak yerine gitProje1-Kopya.cs yani gitProje1.cs'nin kopyasında değişiklik yaptığımızı düşünün böyle yaptığımız zaman bir hata ile karşılaştığımızda ilk sürüm olan orijinal projenize gitProje1.cs'ye dönüş yapabiliriz. İşte Git tam olarak bunu kolayca yapabilmemizi sağlıyor. Böylece projemizi risklere karşı korumuş oluruz. Bu işlemleri tekrar tekrar uygulayarak proje geliştirme sürecimizi bu şekilde tamamlarız.
Git Nasıl Kurulur?
Windows işletim sistemine göre Git kurulumunu beraber yapalım.
Öncelikle, git-scm.com/downloads adresinden Git'i bilgisayarıma kurmak üzere indiriyoruz.
İndirmiş olduğumuz Git kurulum dosyasını çalıştırıyoruz. İlk açılan pencerede kullanım koşullarına Next deyip geçtikten sonra karşımıza klasik olarak nereye kurulacağını gösteriyor öyle kalabilir isterseniz değiştirebilirsiniz. O adımı da geçtikten sonra "Select Components" bölümü gelecektir yine varsayılan olarak kalabilir Next deyip devam edebilirsiniz.
Bu adımdan sonra gelecek olan "Select Start Menu Folder" adımını da direkt olarak geçebilirsiniz.
Daha sonraki adımda varsayılan olarak kullandığınız editörü seçmeniz gerekiyor. . Ben varsayılan olarak Visual Studio Code kullandığımdan "Use Visual Studio Code as Git's default editor" seçeneğini seçtim.
Varsayılan olarak kullanmak istediğimiz metin editörünü seçtikten sonra karşımız aşağıdaki gibi bir ekran açılacak o ekranda Git'i ne şekilde kullanacağımızı seçmemiz gerekiyor. Önerilen seçenek olan "Git from the command line and also from 3rd-party software" seçiyorum. Bu seçenek "Git Bash" programını kullanabildiğimiz gibi "CMD" (komut istemi) penceresi ile de Git komutlarını kullanabilmemizi sağlıyor. Bunun için Git dizinin ortam değişkenlerine eklenmesi gerekmektedir.
Sıradaki aşamada ise , bağlantı sağlayacağımız yöntem olan "Use the OpenSSL Library" seçeneğini seçmemiz gerekiyor.
Bu aşamada satır sonu stilini seçmemiz gerekiyor. İşletim sistemine göre stil değişebileceğinden seçim yapmamız isteniyor. Varsayılan olarak gelen "Checkout Windows-style, commit Unix-style line endings" seçeneği Windows10 işletim sistemi için işimizi görüyor.
Şimdi ise sırada Git Bash'ın kullanacağı terminali belirtiyoruz. İsterseniz MinTTY terminalini kullanabilir veya klasik "Komut istemcisini" kullanabilirsiniz.
Buradaki seçenek Default olarak kalabilir.
En sonda ise Git kullanımı ile ilgili ekstra ayarlar bulunuyor. Burada hiçbir değişiklik yapmadan varsayılan yani önerilen ayarlar olarak kalabilir. Next deyip kurulumu tamamlıyoruz.
Yukarıdaki adımları başarıyla geçtiyseniz Git'i bilgisayarınıza kurdunuz demektir.
Git Kurulumunu Test Edelim
Git'i bilgisayarınıza başarıyla kurup kurmadığınızı görmek istiyorsanız test edebilirsiniz. Bunu nasıl yapacağınızı göstereceğim.
Başlat > Ara > Git Bash > Çalıştır
Git Bash çalıştırdıktan sonra karşımıza aşağıdaki gibi bir ekran açılacaktır.
Açılan ekrana yukarıdaki görselde olduğu gibi " git version " yazıyoruz.
Bende olduğu gibi sürüm yazıyorsa sizde de kurulumu başarıyla yaptınız hiçbir sorun yok demektir.
Temel Git Komutları
- "git config" Komutu:
Bu komut sayesinde bilgisayarınızdaki git terminalini kendi Github hesabınıza bağlayabilirsiniz.
git config –global user.name “kullanıcı adınız”
git config –global user.email “kullanıcı e-mail adresiniz”
Yukarıdaki iki komutu terminale girdikten sonra, terminalde yapacağınız her işlem artık Github hesabınızda da uygulanacaktır.
- "git init" Komutu:
Git init komutu bilgisayarınızda oluşturmuş olduğunuz bir klasörün Git'e tanımlanması için kullanılmaktadır. Yani, masaüstünüzde oluşturduğunuz bir klasörü yerel bir repository (depo) yapmaya yarar.
- "git clone" Komutu:
"git clone" komutunu kullanarak Github'ta bulunan bir repository'i bilgisayarınıza kopyalayabilirsiniz.
- "git add" Komutu:
Projenizde yaptığınız değişiklikleri çalışma dizinine (repository) ekler. Kısacası commit etmeye hazır hale getirir.
- "git push" Komutu:
Oluşturmuş olduğunuz projeyi Github'taki kaynağa gönderir.
- "git pull" Komutu:
Proje ana dosyasındaki yaptığınız değişikliklerin bilgisayarınızdaki versiyonuna çekilmesini sağlar.
- "git commit" Komutu:
"git add" komutu ile eklediğiniz tüm değişiklikleri kayıt etmek istiyorsanız "git commit" komutunu kullanabilirsiniz. Aşağıdaki komut, dosyanızda yapılan değişiklikleri kaydetmenize yarar.
git commit -m "Açıklama"
- "git status" Komutu:
"git status" komutu kısaca repository hakkında bilgi verir.
- "git branch" Komutu:
Bu komutu kullanarak tüm branchleri görebilirsiniz.
- "git merge" Komutu:
Üzerinde çalışmış olduğunuz iki parçayı birleştirme işlemini gerçekleştirir.
Git ve Github anlattığım yazı seriminin 1.bölümünü burada tamamladık. 2.yazımda ise Github'ı anlatıyor olacağım. Git ve Github hakkındaki detaylı rehber ve daha fazlası için Coderspace Blog takip edebilirsiniz.