Regex

Regex; yani bir diğer adıyla Regular Expression, “Düzenli İfade” anlamına gelen, yazılımcılar için son derece yararlı olan, yazılımcılara zaman kazandıran, metinler içerisinde tekrar eden yapıları tespit etmeye yönelik kullanılan arama yapısıdır.

Kısaca Regex metin içerisindeki sorguları yönetmek için kullanılan, önemli ve güçlü bir yapıdır. Regex öğrenmesi zaman alabilir. Ancak öğrendikten sonra Analytics, Google Tag Manager gibi bir çok aracın kullanımında işleri hızlıca halletmeyi sağlar.

Hemen hemen her programlama dili tarafından desteklenir. Genellikle PHP, JavaScript, SQL, R dillerinde kullanılır.

Regex’in Kullanım Alanları Nelerdir?

Regex’in çok çeşitli kullanım alanları mevcuttur. Regex, E-posta adresleri, tarih ve telefon numarası gibi bilgilerin doğrulanmasında kullanılır.

Regex, karmaşık kod işlemlerinin tamamlanmasında ve metin içerisinde aranacak yazı ya da kodun bulunmasına yardımcı olur. Çok sayıda dosyada ve metinde hızlıca değişiklik yapmak için Regex kullanılır.

Regex’i Kimler Kullanır?

Metinleri birbirleriyle eşleştirme, hariç tutma, bulma ve yönetmede yardımcı olan Regex yazılımcılar ve veri üzerinde çalışan profesyoneller tarafından kullanılır.

Regex sadece yazılımcılar için değildir. Yazılım ile ilgilenmiyor olsanız bile normal ifadeler birçok farklı durumda kullanılabilir. Regex ile aranılan bilgiyi bulmak çok daha kolay hale gelir.

Regex SEO uzmanları tarafından da sıklıkla kullanılır. Search Console gibi araçlarda Regex kolaylıkla kullanılır. Tek tek bütün anahtar kelimeleri aramaktansa Regex ile daha kolay bir şekilde arama yapılabilir.

Regex Kullanım Amacı Nedir?

Tekrarlı işlemlerde vakit kazanmak,
Dosya adlarını topluca değiştirmek,
Kullanıcının girdiği girdileri denetlemek,
Çok sayıda ve karmaşık haldeki verilerden istenilen bilgiye hızlıca ulaşmak,
Veri tabanı kullanımını kolay hale getirmek, metin araması yapmak, veri kümelerinden hızlı sonuçlar alabilmek,
İstenilen diziyi kolayca bulmak ve üzerinde istenilen düzeltmeleri yapmak,
Daha kolay, hızlı ve düzenli kod yazmak için Regex kullanılır.

Regex Neden Önemlidir?

Tekrarlı işlerde vakit kazanmak, karmaşık haldeki verilerden istenilen bilgiye hızlıca ulaşmak için Regex önemli bir araçtır. Regex, ifadeleri önceden belirlenen kalıba göre kontrol etmeyi sağlar. Bu ifadeler tek bir ifade veya daha karışık aramalar olabilir.

Yazılım dillerinde kullanılabilen, pek çok avantajı bulunan arama yapısı sayesinde daha pratik çalışmalar yapılabilir. Program geliştirme sürecinde, kısa sürede kod kalabalığı olmadan işlemi tamamlamayı sağlar. Özellikle log işi ile uğraşanlar parse edeceği değerlere ulaşmak için bu ifadeleri kullanırlar.

Regex Nasıl Çalışır?

İstenilen sonuçlar Regex arama yapısı aracılığıyla bulunur. Regex stringler (text) yapıları üzerinde çalışmaktadır. İlk olarak aranılan string bulunur.

Bazı durumlarda yer değişikliği (Replace) yapmak için de kullanılabilir. Yani bulunan string başka bir string ile yer değiştirir. İşlemler sonunda kullanıcı için zaman kaybı oluşturacak arama sonuçlarından kurtulmuş olunur. Kullanıcı istenilen yapıyı bulmak (Search) ya da yer değişikliği yapmak (Replace) için Regex kullanılır.

Regex Meta Karakterleri (Escaped Characters)

Meta karakterler ile Regex kullanarak arama yapılabilir. Meta karakterler yapılacak aramayı şekillendirir, sorgu karakteri seçilip arama ona göre yapılır. Her birinin farklı bir kullanım amacı bulunur. Bu nedenle bu karakterleri bilmek gerekir. Başlangıçta karışık görünen bu karakterlerin kullanımı son derece basit ve işlevseldir. Başlıca meta karakterler şunlardır; “.“, “$“, “^“, “*“, “[ ]“, “[c1-c2]“, “[^c1-c2]“, “( )“, “|“, “+“, “?“, “{ }“, “{i,j}“

Online Regex Araçları Nelerdir?

Regex yazılımlarını test etmek, düzenlemek, üzerlerinde işlem yapmak için web siteleri mevcuttur. Yaygın olarak kullanılan online Regex siteleri şunlardır;

RegeXPal
RegExr
RegeX101
Rubular