Multitasking
Multitasking, birden fazla görevin eş zamanlı olarak gerçekleştirilmesidir. Multi ve tasking kelimelerinin yan yana gelmesiyle oluşan Multitasking, çoklu işlem ya da çoklu görev anlamına gelir.
Günlük hayatımızda telefonla konuşurken kahve içmeye çalışmak bile birer Multitasking örneği. Günlük hayatımızda bu şekilde yer edinen Multitasking kavramı işletim sistemlerinde de karşımıza çıkar. Yani bir işletim sisteminde Multitasking, bir kullanıcının, birden fazla sayıda prosesini aynı anda işleme alabilmesidir.
İlk zamanlarda Multitasking kişisel bilgisayarlarda kullanılmıyordu. Teknoloji ilerledikçe, Multitasking kullanılabilir hale geldi ve hızla kişisel bilgisayarlara da getirildi. Hatta akıllı telefonlara da Multitasking getirilip kullanıcıların internette gezinirken aynı anda müzik dinlemesi gibi çoklu işlemleri yapabilmesine olanak tanındı. Günümüzde Microsoft ve Linux gibi neredeyse bütün işletim sistemlerinde Multitasking özelliği mevcuttur.
Multitasking Ne İşe Yarar?
Kullanıcının aynı anda bilgisayar üzerinde birden fazla görevi gerçekleştirmesini sağlar. Kullanıcının görevi gerçekleştirilirken işletim sistemi bu görevde nerede olduğunu izler ve bilgi kaybı olmadan görevler arasında geçiş yapar.
Multitasking, bellekteki birkaç görevi, veriyi aynı anda işler ve işlemci ile I/O ünitelerinin de bunlar arasında aynı anda kullanılmasını sağlar. Örneğin web tarayıcısı ile Excel aynı anda açıldığında Multitasking kullanılmış olur. İşletim sisteminin bunu yapabilmesi işleri hızlandırır ancak aynı anda sınırsız sayıda görev verilmesi işletim sistemini yavaşlatabilir veya depolama alanını doldurur.
Ayrıca bir işletim sisteminin kendisine ait birden fazla görevi aynı anda çalıştırılması, bu sistemde “Multitasking” özelliği olduğunu göstermez. Bu nedenle bir işletim sisteminde Multitasking özelliği, ancak bir kullanıcının birden fazla sayıdaki görevini aynı anda işletebiliyorsa vardır. Yani kullanıcı aynı anda bilgisayar üzerinde birden fazla görevi gerçekleştirebiliyorsa, birçok uygulama aynı anda çalıştırılabiliyorsa Multitasking vardır. Bunun için de, görevler kısa zaman dilimlerine ayrılarak yapay da olsa bir eş zamanlılık sağlanır.
Görevler aynı anda çalıştırılmaz. Aslında Mikroişlemcilerin çok hızlı bir şekilde işlem yapabilme kabiliyeti kullanılarak sanki aynı anda gerçekleşiyormuş gibi bir illüzyon yaratılıp sistemde gerçekleştirilecek tüm görevler bir kuyruğa sokulur.
Multitasking Avantajları Nelerdir?
Multitasking, işletim sisteminde birden fazla görevi aynı anda yerine getirilebilmeyi sağlar. İşler aynı anda halledilir. Multitasking'in başlıca avantajları şunlardır:
1. Birden Çok Uygulama Yönetme - Çok Yönlülük
Aynı anda birden çok uygulamanın sistem performansına müdahale etmeden sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlar. Multitasking ile farklı uygulamalar üzerinde işlem yapılır.
2. Kaynakları Optimize Etme
Çok görevli bir işletim sistemi, G/Ç aygıtları, RAM, sabit disk, CPU ve diğerleri gibi çeşitli bilgisayar kaynaklarını yönetir.
3. Üretkenlik
Multitasking ile aynı anda farklı yazılım uygulamaları çalıştırılır. Bu da üretkenliği artırır. Örneğin; Excel’de verileri düzenlerden maillerinizi görüntüleyebilir, mail gönderimi/alımı yapabilir ya da uygulamalar üzerinde güncelleme yapabilirsiniz. Kod yazarken bir makale açıp okuyabilir, arka planda müzik açabilirsiniz.
4. Kolaylık
Multitasking ile veriler farklı programlar ve pencereler arasında kopyalanarak kullanıcı için kolaylık sağlar.
5. Hız
İş dünyasında taskleri tamamlayabilmek için hızlı olmak bu kadar önemliyken aynı anda birden çok iş Multitasking ile desteklenebilir. Multitasking hızlıca işleri halletmeye olanak tanır. Multitasking kullanmaya başladığınız takdirde birden çok işi düzenli ve hızlı bir şekilde yapabilirsiniz.
Multitasking Dezavantajları Nelerdir?
- Daha fazla sistem kaynağına ihtiyaç duyar.
- Sistem, işlemcilerinin düşük hızı nedeniyle programları yavaş çalıştırabilir ve programdan yanıt alma süresini artırabilir.
- Birden fazla program yüklenirken ana belleğe aşırı yüklendiğinden, bilgisayarın performansı yavaşlayabilir.
- Daha fazla pil gücü gerektirir. Bu da enerji tüketimine neden olur.
Bilgisayarda Multitasking Nasıl Kullanılır?
Aynı anda birden fazla pencere açabilirsiniz.Açık pencereler arasında geçiş yapmak için klavye kısayollarını kullanabilirsiniz. Aynı anda birden çok monitör veya ekran kullanarak kolaylık sağlayabilirsiniz.