Cookies (Çerezler)
Cookies yani diğer bir adıyla çerezler, kullanıcıların göz atma deneyimini tanımlamak için ziyaret edilen web sitesi tarafından bilgisayarda depolanan bilgi dosyalardır. Bu, kullanıcıların web sitesini tekrar ziyaret ettiğinde, önceki bir oturumda sağlanan bilginin veya tercihin kolayca hatırlanabilmesi için yapılır.
Çerezler neredeyse her web sitesinde kullanılır. Kullanıcı, web sitesine ilk defa girdiğinde oluşturulur. Web sunucusu, web tarayıcısına kısa bir bilgi akışı ve kayıt isteği gönderir. Kullanıcı gelecekte bu siteye dönerse web tarayıcısı, bu verileri bir çerez biçiminde web sunucusuna dönüştürür.
Çerezler, ağırlıklı olarak donanım verileri, alışveriş sepeti bilgileri, parolalar, hesap numaraları, IP adresi, dil tercihi, web sitesine yapılan ziyaret sayısı ve benzeri bilgilerin kaydını tutarlar. Çerezler (Cookies) kullanıcıların cihazlarındaki dosyada saklanır. Örneğin Google Chrome, tüm çerezleri "Çerezler" etiketli bir dosyada saklar. Chrome kullanıcıları buradan “Çerezler” sekmesine tıklayarak tarayıcı tarafından saklanan çerezleri görüntüleyebilir. Biri bilgisayarda biri web sitesinde olmak üzere 2 kopyası bulunur.
Çerezler tarafından kaydedilen bilgiler ve kullanıcı etkinlikleri incelenerek web sitesinde iyileştirmeler yapılır. Böylece kullanıcılar için özelleştirilmiş bir deneyim geliştirilmiş olur. Aynı zamanda bu bilgiler ile Google Analytics gibi web sitesi analiz programları tarafından analizler yapılarak en çok hangi sayfaların ziyaret edildiği, ziyaretçilerin belirli sayfalarda ne kadar zaman geçirdiği ve kullanıcıların web sitelerindeki davranışlarıyla ilgili diğer birçok istatistik hakkında bilgi alınmış olur. Bu değerli veriler ile pazarlama stratejisinde iyileştirmeler yapılır.
E-ticaret web siteleri, kullanıcıların alışveriş sepetinde hangi ürünlerin olduğunu ve geçmişte hangi ürünleri satın aldığını bilmek için çerezleri kullanır. Ya da çok kapsamlı içerik sitesi, geçmişte açtığınız içerikleri hatırlamak için çerezleri kullanır. Bazı siteler, giriş bilgilerinizi hatırlamak ve kimlik doğrulamak için çerezlerden yararlanır.
Cookies Türleri Nelerdir?
Çerezlerin hepsi aynı işlevi görmez. Mevcut olan her bir cookie (çerez) çeşidinin farklı senaryolar için değişik türleri bulunur. Hepsinin birbirinden değişik kod yapısı ve görevleri vardır.
Genel anlamda iki tür çerez bulunur. Bunlar oturum çerezleri ve kalıcı çerezler olarak iki kategoriye ayrılır.
1. Oturum Çerezleri (Session Cookies)
Oturum çerezleri yalnızca web sitesinde gezinirken kullanılan, bilgisayarın geçici belleğinde bulunan çerezlerdir. Belirli bir kullanım süresi vardır. Bunlar asla sabit sürücüde depolanmazlar. Sadece ziyaret edilen önceki sayfaların hatırlamasına yardımcı olmak için kullanılırlar. Kullanıcı siteden ayrıldığında kendiliğinden silinirler.
2. Kalıcı Çerezler (Persistent Cookies)
Kalıcı çerezler bilgisayarın alt klasöründe uzun süre kalan çerezlerdir. Bu çerez web sitesi ziyaret edildiğinde tekrar etkinleşir. Kalıcı çerezler kimlik doğrulama ve takip etme amacıyla kullanılırlar. Kullanıcının daha önce o web sitesinde kaç kere oturum açtığı, hangi isimle kayıt olduğu ve parola gibi önemli bilgileri içerir.
Diğer Cookies Türleri
Zorunlu Çerezler
Web sitesinde gezinmek için bu çerezlerin kabul edilmesi gerekir. Hesap açmak, hesaba girmek, web sitesinde gezinmek ve işlem yapmak için kullanımı mecburidir.
Zorunlu çerezler pazarlama faaliyetleri için kullanılamazlar. Çerezler bilgisayarda kayıtlı olmaya devam eder ve tekrardan uygulamaya dönüldüldüğünde hatırlanır. Silininceye kadar da depolanırlar.
Reklam Çerezleri
Reklam çerezleri web sitesine yaptığınız ziyaret esnasında üçüncü bir tarafın reklam yapmak ve web içeriğini özelleştirmek aynı zamanda da ziyaretçiler ile ilgili de bilgi almak amacıyla kullanılan çerezlerdir.
Ziyaret ettiğiniz web sitelerinden bilgi toplar ve bu bilgiler kurumlar ile paylaşılır. Bu bilgiler ile ilgi alanınıza giren reklamlar karşınıza çıkar. Bu reklamlarda hedefleme sizin çerezleriniz aracılığıyla olsa da gerçekte kimliğiniz açıklanmaz. Reklamverenler, reklamları daha iyi hedefleyebilmek için sitelerinde bu çerezleri kullanırlar.
Cookie Ne İşe Yarar? / Çerezler Ne İçin Kullanılır?
Teknolojinin gelişmesiyle kullanıcıların ziyaret ettiği web sitesinde ne yaptıkları, ne kadar vakit geçirdikleri, hangi ürünleri inceledikleri ve hatta hangi kredi kartlarını kullandıkları önem kazanmıştır. Bu nedenle çerezler web sitesinde sık kullanılır hale gelmiştir.
Tabii ki çerezlerin tek bir kullanım amacı yoktur. Çerezler genellikle bir kullanıcının arama etkinliği, satın alma geçmişi, kullanıcı adı ve şifre bilgileri gibi bilgileri toplar. Peki Cookie ne işe yarar?
1. Oturum yönetimi: Çerezler, oturum bilgileri, alışveriş sepetleri, beğenilen ürünler, son bakılan ürünler ve sunucunun hatırlaması gereken diğer şeyleri kullanıcıyla ilişkilendirmeye yardımcı olur.
Kullanıcı bir web sitesinde oturum açtığında, sunucu istemciye oturum tanımlama bilgisi gönderir. Kullanıcı oturum açma işlemini tamamladığında kimliği doğrulanır ve daha önceki kayıt ettiği önemli bilgilere erişir.
2. Kişiselleştirme: Kişiselleştirme, bir web sitesinde ziyaretçilere özel deneyim yaratma sürecidir. Çerezler, bir web sitesinin kullanıcı eylemlerini "hatırlamasına" yardımcı olarak, web sitesinin kullanıcı deneyimini özelleştirmesini sağlar.
İçeriğin kişiselleştirilmesi değildir; bütün web sayfalarını ve web sitesini oluşturan diğer unsurların istatistikler ve öngörüler ışığında şekillendirilmesi işin içine girer. Kullanıcı tercihleri, temalar ve dil ayarları buna örnek verilebilir. Çerezler sayesinde kullanıcın ilgili olduğu içerik hatırlanılır ve ilgili içerik kullanıcının karşısına çıkar.
3. İzleme: İzleme çerezleri, kullanıcıların web’de gezinme alışkanlıklarını, göz atma geçmişini, aradığı ürünleri ve alışveriş sepetinde neler olduğunu izlemek için kullanılır. Bu bilgiler ile kullanıcının ilgi alanları belirlenir ve farklı sitelerde gezinirken daha önce incelediği ürünle ilgili reklam karşısına çıkar.
Ayrıca web sitesinin kullanılabilirliğini ve performansını sürekli olarak izlemek amacıyla da kullanılır. Web sitesinin son kullanıcılar için beklendiği gibi çalışıp çalışmadığını doğrulamaya yardımcı olur ve web sitenizin performansında herhangi bir sorun ortaya çıkarsa sizi bilgilendirir.